Gotowość dziecka do rozpoczęcia nauki w szkole.

 

 Rodzice, których dzieci po raz pierwszy przekroczą próg szkoły w roli ucznia, zadają sobie zasadnicze pytanie: „Jak moje dziecko poradzi sobie w tej nowej dla niego sytuacji?”. Ich pociechy już od września spotkają się z nowymi oczekiwaniami, określanymi w psychologicznych teoriach rozwoju jako „zadania rozwojowe”. Są to:

·         zdobywnie i stosowanie wiedzy i  umiejętności poznawczych

·         współdziałanie z rówieśnikami

·         osiąganie samodzielności i niezależności

·         realizowanie nowych form aktywności – nauki i pracy

·         przygotowanie do nauki pisania i czytania

Wypełnienie tych zadań uwarunkowane jest opanowaniem przez dzieci wielu umiejętności. Większość z nich pojawia się już w wieku przedszkolnym.  Obok tych, oczywistych dla wszystkich, związanych z przygotowaniem do nauki pisania, czytania i matematyki , istnieją równie ważne aspekty gotowości szkolnej, nie zawsze zauważane i doceniane przez rodziców.

Od początku edukacji  oczekuje się od ucznia samodzielności w czynnościach samoobsługowych, wykonywania zadań szkolnych oraz tego, że nie będzie wymagał ciągłej bliskości nauczyciela. Innym aspektem samodzielności jest także odwaga dziecka w podejmowaniu nowych zadań i wyzwań.

Rozpoczęcie nauki w szkole łączy się z przynależnością do określonej grupy, w której obowiązują z góry ustalone, ale także nieformalne prawa i zasady postępowania. Trzeba się do nich dostosować, znaleźć swoje miejsce w tej nowej społeczności, nauczyć współpracować , czasami ulegać, ale także bronić swojego zdania. Wiele problemów  wiąże się z rozwiązywaniem sytuacji konfliktowych, w tym związanych z rywalizacją. Stąd ogromne znaczenie opanowania przez dziecko umiejętności społecznych.

Do czasu podjęcia nauki główną formą aktywności dziecka była zabawa, której celem jest podejmowanie czynności będących źródłem przyjemności. Nauka nastawiona jest  przede wszystkim na wynik i efekt. Nawet jeżeli nie są one widoczne od razu, kiedy nasze dziecko ponosi porażki, musi kontynuować pracę. Oczekuje się od niego wytrwałości, umiejętności kończenia podjętych działań, dążenia do celu. To bardzo ważny czynnik osiągania sukcesu.

Ogromne znaczenie w tej nowej szkolnej rzeczywistości ma stan psychofizyczny ucznia. Na ogół dzieciom o dużej wrażliwości emocjonalnej jest znacznie trudniej zaakceptować wiele uwarunkowań zewnętrznych związanych  z codzienną szkolną rzeczywistością. Uczniowie o słabszej kondycji fizycznej gorzej znoszą hałas,  szybciej się męczą, dlatego bywają apatyczni i bierni. Nie nadążają, bywają oszołomieni tym, co się wokół nich dzieje. Samopoczucie nie pozwala im na prawidłowe przyswajanie wiedzy szkolnej.

Analiza gotowości szkolnej dziecka stanowi cel diagnozy przedszkolnej, której główną metodą jest obserwacja prowadzona w określonym czasie i naturalnych warunkach. Jej adresatami są rodzice, nauczyciele i specjaliści. Postępowaniediagnostyczna polega na wskazywaniu braków dziecka, ale też na określeniu jego mocnych stron. Rodzice powinni zostać jasno poinformowani o tym, co może ich dziecku ułatwić, a co utrudnić wypełnianie zadań związanych ze szkołą. Taka informacja ułatwia też szkole zorganizowanie od pierwszych dni nauki pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Wskazaniem do konsultacji z psychologiem poradni psychologiczno-pedagogicznej jest widoczny u dziecka brak poczucia bezpieczeństwa, zwłaszcza jeśli wiąże się z problemami jego rodziny, znacznie wydłużony okres adaptacji w przedszkolu, poważna choroba somatyczna, brak gotowości szkolnej w kilku obszarach aktywności, problemy z rozwojem psychomotorycznym oraz komunikacją.

 Zapraszamy wszystkich rodziców, którzy są zainteresowani szczególnie tym etapem rozwojowym dziecka. Dla chętnych zorganizujemy spotkanie, w czasie którego postaramy się rozwiać różne Państwa wątpliwości i odpowiedzieć na nurtujące Was pytania.

 

D. Liskin